ΙΣΤΟΡΙΑ: Το θέατρο των Ιταλικών Ακαδημιών

Από τα μέσα του 15ου αιώνα εμφανίζονται και ακμάζουν στην Ιταλία οι Ακαδημίες.
Την ονομασία τους την πήραν από την ακαδημία του Πλάτωνα.
Αρχικά επρόκειτο για ομάδες λογίων που ήθελαν να προασπίσουν και να αναπτύξουν τα γράμματα και τις τέχνες, οι οποίοι ανέπτυσσαν συζητήσεις σχετικά με την πολιτική, την επιστήμη, ή τη φιλολογία. Η εργασία τους στην μετάφραση και κατανόηση των αρχαίων κειμένων, ωθεί στην ακμή των ελληνικών και λατινικών σπουδών.
Μία από τις πρώτες ακαδημίες, η Αcademia Platonica της Φλωρεντίας, ιδρύθηκε στα 1442 από τον Cosimo των Μεδίκων. Κάποια από τα μέλη της, υπήρξαν μεγάλοι Ελληνες λόγιοι, όπως οι: Θεόδωρος Γαζής, Δημήτριος Χαλκοκονδύλης,Ιωάννης Αργυρόπουλος,Ιανός Λάσκαρης κ.ά.
Μεγάλος όμως αριθμός Ελλήνων λογίων,όπως οι Ιωάννης Γρηγορόπουλος, Δημήτριος Δούκας και πολλοί άλλοι,ήταν μέλη της Νεακαδημίας του Αλδου,που ιδρύθηκε στα 1500, και της οποίας όχι μόνο το καταστατικό ήταν γραμμένο στα αρχαία ελληνικά, αλλά καί τα μέλη της ήταν υποχρεωμένα να μιλούν ελληνικά στις συνεδριάσεις τους.
Κατα τον 16ο αιώνα το θέμα των Ακαδημιών παίρνει μεγάλη έκταση, ενισχύεται από τις αρχές του τόπου αλλά και από τον κλήρο,γίνεται η πρωταρχική δραστηριότητα των αριστοκρατών, ενώ το θεματικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται πια στη φιλολογία.
Η προσφορά των Ακαδημιών στη λογοτεχνία αλλά και στο θέατρο υπήρξε αδιαμφισβήτητη και καθοριστική.Η μελέτη των αρχαίων κλασσικών κειμένων οδηγεί στην πρωτότυπη λογοτεχνική και θεατρική δημιουργία,με αποτέλεσμα πολλά θεατρικά είδη, όπως η τραγωδία και το ποιμενικό δράμα να εμφανίστούν και να αναπτυχθούν μέσα στους κόλπους των Ακαδημιών.
Αρχικά εμφανίζεται η πρωτότυπη συγγραφή έργων κατ’ απομίμηση των αρχαίων ελληνικών και στη συνέχεια το θέατρο.
Η τραγωδία αναπαραγάγει στοιχεία από τον Σενέκα, ο οποίος έχοντας παρανοήσει τον ορισμό της τραγωδίας του Αριστοτέλη,παρουσίαζε επί σκηνής σκηνές τρόμου και φρίκης.
Στα τέλη του 15ου αιώνα, δίδεται η πρώτη παράσταση στον νεώτερο κόσμο, του Οιδίποδα Τύρανου, στα λατινικά,στο πρωτο ξύλινο θέατρο του Παλάντιο, στην Ακαδημία των Ολύμπιτσι[Olimpica], της Βιτσέντζας.
Παράλληλα, στις Ακαδημίες πάντα,δημιουργήται και η λόγια κωμωδία [comedia erudita],στην οποία κυριαρχούν τα φαρσικά επεισόδεια,οι καρικατούρες, η σύνθετη πλοκή, στοιχεία δηλαδή της κωμωδίας του Πλαύτου και του Τερέντιου.
Τέλος το ποιμενικό δράμα [tragicomedia pastorale], είναι ένα ακόμα θεατρικό είδος που αναπτύσσεται στα πλαίσια των δραστηριοτήτων των Ακαδημιών, εμπνευσμένο από την τάση της εποχής για επιστροφή στη φύση και γενικότερα την ανάγκη του ανθρώπου της αναγέννησης να ξεφύγει από την καταπίεση της εκκλησίας και την φεουδαρχία.
Το θρησκευτικό δράμα, το έργο που αντλεί τα θέματά του από την Αγία γραφή και τη θρησκέια, θεωρείται η εξέλιξη εκείνων των μεσαιωνικών μυστηρίων, που με το πέρασμα του χρόνου αποσυνδέθηκαν σταδιακά από τη θρησκεία, δημιουργώντας ένα ξεχωριστό θεατρικό είδος με πλοκή και αυτόνομους χαρακτήρες.